Ombouw van het stoomgemaal
Hoe de technische installatie precies uitgevoerd was na de ombouw in 1910 is onduidelijk. Tot nu toe is er geen enkele foto gevonden. Wat ik van oudere stokers/machinisten en familieleden heb gehoord is, dat het een stoommachine was met een horizontaal vliegwiel. Onder het horizontale vliegwiel bevond zich de centrifugaalpomp. Via internet ben ik een installatie tegen gekomen met een horizontaal vliegwiel.
Wel heb ik het bestek gevonden met een opsomming van de uit te voeren werkzaamheden.
In het blad De Ingenieur stond wel een artikel met een stoommachine met een horizontaal vliegwiel die de onderliggende centrifugaalpomp aandreef. Deze pomp zat altijd onder water zodat hij niet volgetrokken moest worden zoals bij hooggeplaatste centrifugaalpompen in Alphen en de latere na 1910 gebouwde gemalen in het Land van Maas en Waal.
Via een krant uit 1909 kwam ik er toch achter dat het een stoommachine werd van de firma Smulders & Co uit Utrecht.
De centrifugaaalpomp aangedreven met een horizontaal krukmechanisme en een vliegwiel.
De centrifugaalpomp
Een van de laatste foto’s die ik heb gekregen was van vlak na de tweede wereldoorlog. Rechts is de vrije afvoer te zien van de Wetering naar de Maas. Volgens familie van de laatste machinist heeft het gemaal gewerkt tot 1944/1945.
In de 50 er jaren ging het gebied van Maas en Waal flink op de schop door ruilverkaveling. Ook werd de afwatering van alle polders verbeterd en er bleven slechts twee gemalen over. Het elektrisch gemaal van Quarles van Ufford en het Bloemersgemaal met dieselmotoren die later ook weer vervangen werden door elektromotoren. Zeven van de acht gemalen werden gesloopt of ontmanteld
De sloop van het unieke gemaal vond plaatst in 1953. Op de plaats van het gemaal staat nu een woning van de familie Nijtmans doe mij ook informatie aanleverde. Wel is de machinistenwoning nog aanwezig.
